Lễ hội Đền Hát Môn là sự kiện văn hóa truyền thống được tổ chức hàng năm tại xã Hát Môn, huyện Phúc Thọ, Hà Nội, nhằm tưởng nhớ và tri ân công lao của Hai Bà Trưng – hai vị nữ anh hùng dân tộc đã lãnh đạo cuộc khởi nghĩa chống lại ách đô hộ của nhà Đông Hán vào năm 40 sau Công nguyên.

Thời gian tổ chức:

• Lễ hội chính diễn ra vào ngày 6 tháng 3 âm lịch hàng năm, kỷ niệm ngày hóa của Hai Bà Trưng. Ngoài ra, còn có các lễ hội khác vào ngày 4 tháng 9 âm lịch (kỷ niệm ngày Hai Bà tế cờ khởi nghĩa) và ngày 24 tháng Chạp âm lịch (kỷ niệm chiến thắng). ​

Địa điểm:

• Đền Hát Môn, xã Hát Môn, huyện Phúc Thọ, Hà Nội. Đây là một trong ba ngôi đền thờ Hai Bà Trưng lớn và lâu đời nhất ở Việt Nam. ​

Các hoạt động chính trong lễ hội:

1. Phần lễ:

   • Lễ dâng hương: Người dân và du khách thập phương dâng hương tại đền để tưởng nhớ và tri ân công lao của Hai Bà Trưng.​

   • Lễ rước bánh trôi: Đây là nghi thức độc đáo chỉ có tại Đền Hát Môn, xuất phát từ tích Hai Bà Trưng ăn bánh trôi trước khi tuẫn tiết. Bánh trôi được làm từ gạo nếp cái hoa vàng thượng hạng và nước giếng thiêng, sau đó dâng lên Hai Bà trong không khí trang nghiêm. 

2. Phần hội:

   • Biểu diễn văn nghệ dân gian: Các tiết mục hát dân ca, nhạc cổ truyền được tổ chức để tôn vinh văn hóa truyền thống.

   • Trò chơi dân gian: Nhiều hoạt động như kéo co, đấu vật, cờ tướng được tổ chức, thu hút sự tham gia của đông đảo người dân và du khách.​

Ý nghĩa của lễ hội: Lễ hội Đền Hát Môn không chỉ là dịp để tưởng nhớ và tôn vinh Hai Bà Trưng mà còn là cơ hội để giáo dục thế hệ trẻ về truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc và sự kiên cường của phụ nữ Việt Nam trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm.​

Với những giá trị lịch sử và văn hóa đặc sắc, Lễ hội Đền Hát Môn đã được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia vào năm 2016. ​